W wielu krajach rozwiniętych stwierdza się niewystarczające spożycie magnezu, co prowadzi do jego obniżonego poziomu w organizmie. Zwykle są to tzw. poziomy suboptymalne, które nie prowadzą do klinicznych objawów niedoboru, ale które są niewystarczające do optymalnego funkcjonowania organizmu. Jest to szczególnie istotne w dłuższej skali, przede wszystkich dla prawidłowego samopoczucia ogólnego oraz prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Niestety nie udało się jak dotąd ustalić w pełni zadowalających metod pozwalających na wiarygodne porównywanie stanu zaopatrzenia organizmu w magnez oraz jego przyswajalności z różnych produktów spożywczych oraz suplementów diety. Stosowana dotychczas metoda badania wydalania magnezu z moczem (sekrecji nerkowej) jako wskaźnika zaopatrzenia organizmu w magnez nie wydaje się obecnie w pełni miarodajna. W ostatnich badaniach ustalono bowiem, że organiczne związki magnezu (np. chelaty) są zarówno lepiej wchłaniane w jelitach jak i intensywniej wydalane z moczem.
Udało się to ustalić na podstawie badań izotopowych, w których śledzono losy izotopu magnezu na różnych etapach ich przetwarzania w organizmie i w różnych organach: w kościach, w krwi i w moczu. Wyniki te potwierdzają ponownie dobrze znany fakt, że przyswajanie związków mineralnych nie zależy jedynie od ich wchłaniania w jelitach, ale i od usuwania przez nerki (eliminacji).
Potwierdzają to również badania poziomu magnezu surowicy krwi po długotrwałym (2 miesięcznym) stosowaniu suplementów diety zarówno w formie organicznej jak i nieorganicznej. Nie zależą one praktycznie od formy magnezu a od stosowanej dawki magnezu (jonów magnezu).
Tlenek magnezu w kwasowym środowiska żołądka jest przekształcany do formy jonowej (chlorku magnezu) a następnie wchłaniany w jelicie cienkim, co następuje ciągu ok. 24 h od połknięcia tabletki. Natomiast związki organiczne (mleczany, cytryniany itp.) są rozpuszczane i są wchłaniane już w żołądku. Z tego powodu związki organiczne są wchłaniane szybciej, ale ich stopień przyswajalności jest zbliżony w dłuższym okresie do związków nieorganicznych.
Dla odbudowania puli magnezu w organizmie wymagana jest suplementacja magnezem przez co najmniej kilka tygodni. W przeciwnym przypadku wchłonięta dawka jest głównie wydalona z moczem. Długoterminowy efekt końcowy jest zatem mniej zależny od formy chemicznej, a bardziej od stosowanej dawki magnezu pierwiastkowego („jonów magnezu”).
Efekty 2-tygodniowej suplementacji różnymi formami magnezu
Formy chemiczne magnezu | Nieorganiczne | Organiczne | |||
---|---|---|---|---|---|
Tlenek | Węglan | Cytrynian | Glukonian | Asparginian | |
Wchłanianie % | 57±7% | 52±5% | 58±8% | 67±7% | 60±8% |
Przyswajanie % | 45±6% | 41±5% | 45±6% | 49±5% | 47±6% |
Poziom Mg w surowicy krwi (mg/ml) | 18±1% | 17±1% | 17±1% | 18±1% | 17±1% |
Poziom Mg w erytrocytach (mg/l) | 45±4% | 46±3% | 45±3% | 47±2% | 43±4% |
Na podstawie badań eksperymentalnych, po 3-tygodniowej diecie ograniczonej w magnez.