Przy niedoborach, człowiek szybko odczuwa negatywne efekty i zmiany w samopoczuciu. I choć brak magnezu wiąże się głównie z objawami takimi jak bóle głowy, skurcze i wzmożony stres, skutki zbyt niskiego poziomu tego pierwiastka mogą być znacznie rozleglejsze i poważniejsze dla zdrowia. Dlatego też zaleca się regularne kontrole i częste uzupełnianie diety produktami bogatymi w magnez oraz suplementami diety.
Za co odpowiada magnez w organizmie?
Dzienne zapotrzebowanie na magnez u dorosłego człowieka wynosi około 310 – 420 mg. Oczywiście w przypadku ludzi pracujących fizycznie, uczniów i studentów, sportowców oraz chorych (cukrzyków, pacjentów po operacjach) wymagana dawka makroelementu może być wyższa. Jeśli organizm nie będzie otrzymywać odpowiednich ilości magnezu, zacznie sygnalizować to poprzez najróżniejsze dolegliwości.
Dzieje się tak dlatego, że ten pierwiastek odpowiada za działanie niemal wszystkich procesów niezbędnych do funkcjonowania komórek. Reguluje też liczne funkcje organizmu. Ma znaczenie w prawidłowej przemianie materii. Jest elementem enzymów trawiennych i wspomaga przyswajanie wartości odżywczych. Bierze udział w trawieniu tłuszczy, białek i węglowodanów, a także przyswajaniu niektórych witamin (A, D, E, K). Wpływa też na poziom cholesterolu. Obniża go, przez co jest absolutnie niezbędny dla osób zagrożonych miażdżycą i chorobami serca.
Magnez wzmacnia mięsień sercowy i układ krwionośny. Pozytywnie wpływa na procesy krzepnięcia krwi i uaktywnia funkcje obronne organizmu, czyli białe krwinki. Dzięki temu rośnie odporność i człowiek jest lepiej chroniony przed infekcjami i chorobami. Pierwiastek przyspiesza też gojenie ran i działa przeciwzapalnie, dlatego często podaje się go w większych dawkach po operacjach i urazach. Jest istotny nawet przy złamaniach. Reguluje też rozwój układu kostnego i jest niezwykle ważny w diecie dzieci, młodzieży i osób starszych.
Zobacz również: Nadmiar magnezu - objawy i skutki
Magnez najbardziej kojarzony jest jednak ze swoim działaniem na rzecz układu nerwowego. Poprawia koncentrację i działanie mózgu, dlatego tak często zaleca się go osobom uczącym się i wykonującym wzmożoną pracę umysłową. Makroelement działa też uspokajająco oraz wpływa korzystnie na przyswajanie adrenaliny i prawidłowe działanie hormonów odpowiedzialnych za poziom stresu w ludzkim organizmie. Skutecznie zmniejsza dolegliwości z nim związane. Ogranicza nerwowość, a nawet pomaga ustrzec się przed depresją.
Makroelement jest więc bardzo istotny w profilaktyce i walce z wieloma chorobami cywilizacyjnymi – otyłością, cukrzycą, miażdżycą, depresją, osteoporozą, zawałami serca i nerwicami, a nawet próchnicą zębów. Odpowiedni poziom magnezu jest szczególnie ważny w dzisiejszym świecie, gdy żyjemy szybko, jesteśmy narażeni na ciągły stres oraz często nie dbamy o to, co jemy.
Objawy niedoboru magnezu
Duża część symptomów niedoboru magnezu to dolegliwości pospolite, które łatwo można zbagatelizować lub powiązać z nadmiernym stresem, codziennym zmęczeniem, starzeniem i przewlekłymi chorobami. Spadek odporności, problemy ze snem, bóle głowy, skurcze nóg, drżenie powiek i rąk, brak energii, nadmierna kruchość włosów i paznokci, problemy ze stawami, rozdrażnienie, osłabiona odporność oraz długotrwały brak energii to najpopularniejsze objawy zbyt niskiego poziomu tego pierwiastka.
Jeśli dolegliwości łączą się lub pojawiają częściej niż normalnie, warto zrobić badania krwi, gdyż długotrwały niedobór magnezu może prowadzić do dużo poważniejszych skutków – kołatania serca i tak zwanych nerwobóli (nawet w sytuacjach bezstresowych), silnych porannych skurczy mięśni, wzmożonej łamliwości kości i problemów z próchnicą, a także silnych migren, chorobliwej bezsenności, problemów z pamięcią, stanów lękowych i depresyjnych, wzmożonej agresji i ogólnego rozchwiania emocjonalnego.
Niedobór u kobiet wpływa też na bolesność miesiączek lub nasilenie objawów menopauzy. U ciężarnych pań jest szczególnie niebezpieczny, gdyż może powodować problemy z utrzymaniem ciąży.
Poziom magnezu jest nie bez znaczenia także u panów. Gdy jest zbyt niski, może negatywnie wpływać na płodność, zmniejsza się bowiem ruchliwość plemników.
Wyrównując ilość pierwiastka za pomocą diety i suplementów, szybko odczuwa się ulgę i zauważa poprawę stanu psychicznego i fizycznego. Zawsze lepiej jest zapobiegać, niż leczyć, szczególnie że odpowiednia ilość magnezu w organizmie działa profilaktycznie na wiele naprawdę poważnych chorób. Może uchronić przed miażdżycą, zawałem serca, chorobami wątroby i zakrzepami.
Właściwy poziom magnezu zabezpiecza też przed złamaniami i chorobami stawów. Zwiększa sprawność, poprawia mobilność i sprawia, że aktywność fizyczna przychodzi dużo łatwiej. Znacząco zmniejsza zmęczenie wysiłkowe i odczuwalnie podnosi poziom energii. Wpływa na wzrost chęci do życia i ogólne dobre samopoczucie.
Przyczyny niedoboru magnezu
Nawet mimo bogatej i zróżnicowanej diety, można łatwo narazić się na niedobory magnezu. Pierwiastek wypłukuje się przy częstym spożywaniu kawy, herbaty i alkoholu. Jego poziom znacząco zmniejsza się także po antybiotykoterapii, przyjmowaniu leków moczopędnych i antykoncepcji hormonalnej.
Na wchłanianie wpływa także stres. Długotrwałe nerwowe sytuacje powodują, że magnez jest dużo gorzej przyswajalny. Tworzy to błędne koło – makroelement nie jest absorbowany w odpowiednich ilościach z powodu stresu, a jego niski poziom powoduje jeszcze większy wzrost nerwowości i lękliwości, co z kolei wywołuje silniejsze reakcje stresowe, które jeszcze bardziej zmniejszają wchłanianie magnezu.
Niska przyswajalność makroelementu może być też powodowana chorobami jelita cienkiego i nerek. Zaburzenia w obrębie układu pokarmowego mogą sprawić, że spożywanie produktów bogatych w magnez nie będzie przynosić odpowiedniego efektu. Wtedy konieczne jest uzupełnianie poziomu magnezu za pomocą suplementów.
Niski poziom magnezu – jak sobie z nim radzić
Jeśli organizm nie jest narażony na stres, pracuje poprawnie i żadna choroba nie utrudnia mu przyjmowania magnezu, zaleca się po prostu stosowanie bardziej zróżnicowanej diety, bogatej w produkty zawierające dużą ilość tego makroelementu. Są to głównie warzywa liściaste (sałata, szpinak, boćwinka, jarmuż, natka pietruszki), kiełki zbóż, otręby, nasiona roślin strączkowych (soja, fasola, groch, bób, soczewica), banany i kukurydza.
Prawdziwą „bombą magnezową” są także kakao i czekolada oraz wszelkie orzechy i nasiona. Ze względu na te ostatnie, zaleca się spożywanie również dużych ilości produktów zbożowych z pełnego przemiału. Zmiana chleba na razowy oraz bułek na grahamki dostarczy nie tylko większej ilości magnezu, ale również i błonnika, który ułatwi trawienie i dobrą pracę układu pokarmowego. Co z kolei poprawi wchłanianie pierwiastka.
Jeśli mimo odpowiedniego odżywiania organizm ma trudności z przyswajaniem magnezu i jego poziom jest wciąż zaburzony, należy skorzystać z pomocy lekarza i suplementów zawierających ten makroelement. Przyjmując preparaty, warto dodatkowo zażywać witaminę B6. Hamuje ona wydalanie magnezu z organizmu, co przyspiesza powrót do zdrowia.
Na czas uzupełniania magnezu warto też unikać sytuacji stresowych i nie przemęczać się. Aktywność fizyczna i umysłowa jest wskazana, ale w rozsądnych ilościach. Wymaganie od organizmu zbyt wiele i wzmożona praca mogą spowolnić wyrównywanie poziomu tego pierwiastka.
