Jak dbać o włosy? Co jest ważne dla utrzymania dobrej kondycji włosów?

Utrzymanie lśniących i bujnych włosów to marzenie wielu kobiet. W końcu kto nie chciałby wyglądać atrakcyjnie jak najdłużej? Na stan włosów wpływ ma jednak wiele czynników, w tym zdrowa i zbilansowana dieta, która dostarcza witamin oraz mikro- i makroelementów, ale także tryb życia oraz stosowane zabiegi pielęgnacyjne. Jak się odżywiać, aby utrzymać zdrowe włosy i po które suplementy diety warto sięgnąć? Jakie zabiegi kosmetyczne stosować na silne i lśniące włosy?

Włosy stanowią przydatek skóry, podlegający cyklicznej samoodnowie. Nowe włosy powstają w skórze, wypychając już dojrzałe łodygi, które wypadają. Za fizjologiczną normę uważa się utratę do 100 włosów na dobę [1]. Przyczyn wypadania włosów może być bardzo wiele. Do najważniejszych spośród nich można zaliczyć:

• stres – zarówno doświadczenia emocjonalne, jak i prowadzenie obciążającego lub niehigienicznego trybu życia (spożywanie alkoholu, palenie papierosów) przyspieszają wypadanie włosów [2];
• czynniki chemiczne i termiczne – intensywne suszenie głowy gorącą suszarką, czy stylizacja prostownicą, ale też stosowanie agresywnych kosmetyków podrażniających skórę głowy przyspieszają utratę włosów [2];
• niedobór snu – wypoczynek niskiej jakości powoduje wzrost poziomu kortyzolu, co może mieć związek ze zwiększonym wypadaniem włosów [3].

Wypadanie włosów w zdrowych granicach jest czymś całkowicie naturalnym. Czasami  proces ten może ulegać nasileniu nawet u osób całkowicie zdrowych. Pielęgnację włosów warto zacząć od przyjrzenia się temu, jak funkcjonujemy na co dzień.

Szybkie tempo życia oraz płytki i przerywany sen, ale także intensywny wysiłek fizyczny i stosowanie używek powodują, że skróceniu ulega faza wzrostu włosa (tzw. anagen), natomiast wydłużeniu ulega ich faza spoczynku (tzw. telogen). W efekcie włosy wypadają szybciej, wolniej odrastają, a ich kondycja jest słabsza [2].

Zobacz też >> Co wiesz na temat zdrowej kondycji włosów?

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że włosy to wytwór martwy, ale jest to prawda jedynie w części. Strukturę każdego włosa można podzielić na dwa główne elementy – łodygę (trzon) oraz znajdujący się w skórze włosa korzeń. Trzon włosa znajduje się w tzw. mieszku włosowym, czyli niewielkim wgłębieniu w skórze, którego ściany są w dużej części nieprzepuszczalne. Część korzenia, która wystaje ponad powierzchnię skóry, rzeczywiście jest martwa. To dlatego podczas skracania włosów przez fryzjera nie odczuwamy żadnego bólu.

Aby jednak korzeń włosa mógł „produkować” kolejne łodygi, niezbędne jest dostarczenie do niego tlenu oraz składników odżywczych, które pobudzają nieustanny podział komórkowy. Połączenie korzenia włosa z układem krwionośnym zachodzi w macierzy – dolnej części korzenia – która jest połączona z opuszką mieszka włosowego. W ten sposób korzeń włosa otrzymuje niezbędne do jego odżywienia mikro- i makroelementy oraz witaminy [4]. O jakie związki chodzi?

Biotyna, czyli witamina B₇ pomaga zachować zdrowe włosy. Witamina B₇ jest niezbędna dla zapewnienia dobrej kondycji włosów, ponieważ zawiera w sobie łatwo dostępną siarkę, potrzebną do budowy keratyny będącej głównym składnikiem macierzy [5].

Dobrymi źródłami biotyny są np. żółtko jaja, sardynki czy orzechy włoskie [5].

Kolejnym składnikiem, którego nie powinno zabraknąć w diecie, jest witamina A, która odgrywa rolę w procesie specjalizacji komórek oraz pomaga zachować zdrową skórę. Występuje ona m.in. w formie retinoidów, które można znaleźć w jajach, podrobach i niektórych rybach (np. makrela wędzona, łosoś) oraz marchwi i jarmużu [6, 7].

Duże znaczenie dla zdrowych włosów ma witamina C. To nie tylko silny antyoksydant, ale też składnik niezbędny do prawidłowej syntezy kolagenu – białka strukturalnego tkanki łącznej występującego m.in. w skórze. Dobrze odżywiona skóra staje się bardziej elastyczna i lepiej nawodniona, co pośrednio przekłada się na przyrost włosów. Źródłami witaminy C są przede wszystkim świeże warzywa i owoce, jak chociażby papryka, pomarańcze czy kiwi [8].

Witaminą, która chroni komórki przed stresem oksydacyjnym, czyli wspomaga walkę z wolnymi rodnikami, jest witamina E. Najłatwiej ją dostarczyć spożywając oleje słonecznikowy, rzepakowy oraz sojowy, a także orzechy laskowe, włoskie i ziemne [9].

W źródłach naukowych wskazuje się, że pierwiastki takie jak selen i cynk również wpływają na zdrowie włosów [10].

Choć zapotrzebowanie organizmu na poszczególne witaminy i składniki mineralne można zaspokoić przy pomocy zbilansowanej i zrównoważonej diety, niekiedy może być to utrudnione. Ułożenie zbilansowanego menu wymaga wiedzy i świadomości w zakresie właściwości poszczególnych związków odżywczych. Niektóre z nich, jak chociażby biotyna czy witamina C, rozpadają się w wyniku obróbki termicznej pokarmów [11]. W efekcie dostarczamy ich do organizmu mniej, niż wynikałoby to z wartości odżywczej poszczególnych środków spożywczych.

Aby zapewnić odpowiednią podaż witamin i składników mineralnych można rozważyć sięgnięcie po suplementy diety. Na rynku znajdziemy szereg produktów zawierających połączenie składników aktywnych, które dostarczają witamin i składników mineralnych potrzebnych dla utrzymania włosów, ale też skóry i paznokci w dobrej kondycji.

Włosy można klasyfikować na wiele sposobów, w tym poprzez zdefiniowanie poziomu ich porowatości. To parametr, który odnosi się do stopnia przylegania łusek keratynowych otaczających łodygę włosa.

Określenie tego czy włosy są nisko-, średnio- czy wysokoporowate pozwala na świadomy wybór kosmetyków. Warto zdawać sobie sprawę, że choć na porowatość włosów wpływ mają czynniki genetyczne, nie jest ona dana raz na zawsze. Może zmieniać się w wyniku różnego rodzaju zabiegów czy stopnia odżywienia włosów. Poprzez odpowiednią pielęgnację i stosowanie zdrowej diety powinniśmy dążyć do tego, aby obniżyć porowatość włosów. Dzięki temu będą silniejsze na co dzień [12].

O wysokoporowatych włosach mówi się, kiedy łuski otaczające łodygę włosa znacząco się od niej odchylają, nie chroniąc przed szkodliwym działaniem czynników atmosferycznych, wilgocią oraz wysokimi i niskimi temperaturami. Takie włosy często są łamliwe, zmatowiałe, suche ale też łatwo się elektryzują, puszą i rozdwajają. Porowatość włosa wzrasta wraz z częstotliwością zabiegów takich, jak prostowanie, kręcenie i rozjaśnianie [12].

Włosy średnioporowate wyróżniają się stosunkowo równą strukturą o niewielkich odchyleniach. Mają tendencję do puszenia się i falowania. Brakuje im naturalnego połysku. Po myciu długo wysychają, dlatego często wymagają sięgnięcia po suszarkę, co dodatkowo osłabia ich strukturę [12].

Włosy niskoporowate są silne, zdrowe i dobrze znoszą zabiegi pielęgnacyjne. Dzięki temu, że keratynowe łuski ściśle przylegają do łodygi, struktura włosów jest zwarta, są one śliskie i cechują się naturalnym połyskiem oraz ciężarem, a także dobrze znoszą kontakt z czynnikami środowiskowymi. Z drugiej strony trudno o uzyskanie efektu „powiększenia” fryzury [12].

Silne i lśniące włosy to nie tylko dieta i zdrowy tryb życia, ale także utrzymanie równowagi PEH. Pod tym pojęciem kryje się balans protein (P), emolientów (E) oraz humektantów (H) stosowanych w kosmetykach. Białka są materiałem budulcowym włosów, który je regeneruje. Emolienty tworzą barierę okluzyjną zabezpieczającą przed działaniem niekorzystnych czynników. Z kolei humektanty nawilżają strukturę pasm, nadając im miękkości i gładkości.

Utrzymanie prawidłowej równowagi tych składników jest ważne, aby włosy były nawilżone, miały odpowiednią objętość i połysk. Warto pamiętać, że nie ma idealnego balansu składników PEH. Należy dopasować udział poszczególnych czynników do typu włosów, w tym stopnia ich porowatości [14].

O kondycję włosów można zadbać na co dzień, stosując proste zabiegi kosmetyczne. Szczególną popularnością cieszy się tzw. olejowanie, czyli nakładanie na włosy olejów dopasowanych do ich potrzeb oraz stopnia porowatości. W ten sposób można zregenerować i nawilżyć łodygę włosa, wygładzić pasma i dodać im blasku. Wyróżnia się różne rodzaje olejowania, w tym na mokro i na sucho, ale decydujące znaczenie ma rodzaj zastosowanego tłuszczu.

Do włosów wysokoporowatych dobrym rozwiązaniem jest m.in. olej z wiesiołka, ogórecznika lub lniany. Pasma średnioporowate można pielęgnować przy użyciu olejów: awokado, rycynowego lub arganowego. Z kolei włosy niskoporowate dobrze tolerują użycie oleju kokosowego lub palmowego [13]. Częstotliwość olejowania również należy dopasować do stopnia porowatości włosów. Im łuski są silniej rozchylone, tym więcej pielęgnacji i wzmocnienia wymagają włosy.

Utrzymanie dobrej kondycji włosów wymaga świadomego działania ukierunkowanego na wzmocnienie struktury poszczególnych elementów włosa. Najłatwiej osiągnąć to poprzez połączenie zdrowej diety oraz zabiegów kosmetycznych.

Zobacz też >>  Aktywuj piękno z Doppelherz system Kollagen Beauty

1. Drozd-Styk E. i in.; Czy wygląd włosów i paznokci może świadczyć o zaburzeniach hormonalnych oraz niedoborach witamin i pierwiastków śladowych?; Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 3/2014;
2. Zejfer A.; Trychologia: Wypadanie włosów. Case Study; LNE; styczeń-luty 2020;
3. Krajewska O. i in.; Wpływ długości i jakości snu na parametry antropometryczne, metaboliczne i ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego; Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 2, 47–54;
4. Arct J. i in.; Kosmetologia włosów; Edra Urban & Partner, Wrocław 2020
5. Paul-Samojedny M.; Wpływ biotyny na wygląd skóry i jej przydatków; dwumiesięcznik Aesthetica nr 15; maj-czerwiec 2016;
6. Zasada M. i in.; witamina A. Budowa i mechanizm działania; Kosmetologia Estetyczna 5 / 2018 / vol. 7;
7. Kunachowicz H. i in.; Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2003
8. Arias EM, Floriach N, Moreno-Arias G, Camps A, Arias S, Trüeb RM. Targeted Nutritional Supplementation for Telogen Effluvium: Multicenter Study on Efficacy of a Hydrolyzed Collagen, Vitamin-, and Mineral-Based Induction and Maintenance Treatment. Int J Trichology. 2022;14(2):49-54
9. Milanovic B.; Witamina E – co kryje świat tokoferoli?; Świat Przemysłu Farmaceutycznego 3/2016;
10. Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019;9(1):51-70
11. Dębska M.; Biotyna – dobrodziejstwo dla włosów; Porady na Zdrowie nr 1 (52); styczeń-marzec 2020;
12. Mackojć A.; Kiedy porowatość włosów może stać się problemem; Trychologia w praktyce;
13. Surowce kosmetyczne do włosów; Alfa Sagittarius: https://alfasagittarius.eu/images/Pdf/SUROWCE_KOSMETYCZNE_DO_PIELEGNACJI_WOSW.pdf [dostęp: 5.04.2024 r.].
14. wizaz.pl/fryzury/rownowaga-peh-jak-prawidlowo-pielegnowac-wlosy-382348-r1/